Otizm Nedir? Ne Zaman Şüphelenmeli?
1121 görüntüleme
Fatma U.
Uzman Psikolog
22 Temmuz 2025 11:06
Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB), bireyin sosyal iletişimde zorlanmasına ve tekrarlayıcı davranışlar göstermesine neden olan nörogelişimsel bir farklılıktır. Her çocukta belirtiler farklılık gösterebilir; bu yüzden “spektrum” terimi kullanılır.
Otizmin ilk belirtileri genellikle 12-24 ay arasında fark edilmeye başlanır. Bazı çocuklar gelişimsel geriliği doğrudan gösterirken, bazıları ise belirli becerileri kazandıktan sonra gerileme yaşayabilir.
Ebeveynler için dikkat edilmesi gereken başlıca belirtiler şunlardır:
• Göz teması kurmama, ismine tepki vermeme
• Taklit oyunlarına ilgi göstermeme
• Tekrarlayıcı hareketler (el çırpma, sallanma gibi)
• Rutinlerde aşırı ısrarcı olma
• Konuşma gecikmesi ya da tekdüze konuşmalar
• Aşırı duyusal hassasiyetler (ses, doku, ışık gibi)
Her gelişim farklıdır, ancak çocuğunuzun yaşıtlarıyla olan farkları belirginleşiyorsa ya da yukarıdaki belirtiler dikkat çekiyorsa bir uzmana danışmak önemlidir. Özellikle 18. ay kontrolünde göz teması, işaret etme ve sosyal etkileşim becerileri mutlaka değerlendirilmelidir.
Otizm tanısı bir son değil, erken müdahale ile birçok alanda ilerleme sağlanabilir. Gelişimi desteklemek, çocuğun potansiyelini en iyi şekilde ortaya çıkarmak için doğru zamanda harekete geçmek çok kıymetlidir.
!!! Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır, tanı ya da teşhis koyma amacı taşımaz. Gözlemleriniz varsa bir uzmandan destek almanız önemlidir. !!!
Uzm. Psikolog Fatma Uygur
Otizmin ilk belirtileri genellikle 12-24 ay arasında fark edilmeye başlanır. Bazı çocuklar gelişimsel geriliği doğrudan gösterirken, bazıları ise belirli becerileri kazandıktan sonra gerileme yaşayabilir.
Ebeveynler için dikkat edilmesi gereken başlıca belirtiler şunlardır:
• Göz teması kurmama, ismine tepki vermeme
• Taklit oyunlarına ilgi göstermeme
• Tekrarlayıcı hareketler (el çırpma, sallanma gibi)
• Rutinlerde aşırı ısrarcı olma
• Konuşma gecikmesi ya da tekdüze konuşmalar
• Aşırı duyusal hassasiyetler (ses, doku, ışık gibi)
Her gelişim farklıdır, ancak çocuğunuzun yaşıtlarıyla olan farkları belirginleşiyorsa ya da yukarıdaki belirtiler dikkat çekiyorsa bir uzmana danışmak önemlidir. Özellikle 18. ay kontrolünde göz teması, işaret etme ve sosyal etkileşim becerileri mutlaka değerlendirilmelidir.
Otizm tanısı bir son değil, erken müdahale ile birçok alanda ilerleme sağlanabilir. Gelişimi desteklemek, çocuğun potansiyelini en iyi şekilde ortaya çıkarmak için doğru zamanda harekete geçmek çok kıymetlidir.
!!! Bu yazı bilgilendirme amaçlıdır, tanı ya da teşhis koyma amacı taşımaz. Gözlemleriniz varsa bir uzmandan destek almanız önemlidir. !!!
Uzm. Psikolog Fatma Uygur
K
Kader A. ..
9 Eylül 2025 05:51
Fatma Hanım Merbaha.benim kızım 27 aylık,3 gün sarılıktan (21) mavi ışık aldı.Karnımdayken de doktorumuz bebeğiniz stresli bir bebek gibi diyordu her.Doğdu 2 aylıkken çok güzel bakar,sesler çıkarırdı.Sonrasında çoklu besin alerjisi olduğu ortaya çıktı.Hala da geçmedi.Egzamaları var.Göz temasımız azaldı.Kucağımda hiç bakmazdı neredeyse,sürekli huzursuz ağlayan bir bebek oldu.O ekran,hala açmıyorum bu arada.4 lü cümlelerimiz var,sorular sorar,renkleri,hatta çoğu nesneyi bilir.Bazen ismine ikinci seslenmede bakar bişeylerle uğraşırken,ve biraz inatçıdır yani birşeyi kolay kolay kabul etmez istemeyince ve göz temasımız yine dolu dolu değil.Ve insanlardan çekinir,davranışa bağlı biraz açılır .Benim merak ettiğim ise,bu kadar güzel konuşan,sorular soran,hayali oyun oynayan bir bebek neden dolu dolu göz teması kuramaz?Çekingen bir yapıya sahip olması buna sebep olabilir mi?Otizm açısından risk taşır mı?Şimdiden teşekkür ederim🌸
V
Vahide T.
23 Eylül 2025 15:56
Merhabalar kızım 21 aylık göz teması var isme tepki var ama cümlesi yok kelime olarak baba mama acıyor gibi sınırlı kelimeler var al ver komutları var fakat iki yaşına gircek henüz konuşa mıyor nasıl bir yol izlemeliyiml lütfen yardımcı olur musunuz. Ek olarak pasif bir çocuk değil hareketli ve teması çok sevmiyor
Fatma U.
Uzman Psikolog
27 Eylül 2025 06:37
@Kader Akar Merhabalar 🌼 kızınızın gelişim becerileri (konuşma, soru sorma, renkleri bilme, hayali oyun) yaşına göre oldukça ileride ve olumlu yöndedir. Ancak göz teması kurmakta zorlanması, kucağa bakmaması ve insanlardan çekinmesi gibi sosyal etkileşim sorunları dikkat çekicidir. Erken dönemdeki kronik huzursuzluk, kolik, besin alerjisi ve egzama gibi fiziksel rahatsızlıklar, bebeğin dünyaya güvenli bağlanmasını olumsuz etkilemiş olabilir.
Otizm riski açısından bakıldığında, göz teması eksikliği uyarıcı olsa da, aktif konuşma, hayali oyun ve soru sorma becerileri otizm spektrumunda genellikle gözlenmeyen güçlü noktalardır. Bu durum, çekingen bir mizaç, aşırı uyarılmaya hassasiyet veya sosyal kaygı ile daha çok ilişkili olabilir. Kızınızla göz teması kurmaya zorlamayın, bunun yerine oyun sırasında doğal anları yakalayın (örneğin, saklambaç oynarken). Ekran maruziyetini kesinlikle sınırlayın. Onunla yüz yüze ve kısa süreli etkileşimleri artırın. İnsanların olduğu ortamlarda sakin bir köşede kalmasına izin verin ve sosyal baskı yapmayın. Rahatsızlıkları nedeniyle oluşan kaygıyı hafifletmek için bir çocuk psikoloğu veya gelişim uzmanından destek almayı düşünebilirsiniz.
Otizm riski açısından bakıldığında, göz teması eksikliği uyarıcı olsa da, aktif konuşma, hayali oyun ve soru sorma becerileri otizm spektrumunda genellikle gözlenmeyen güçlü noktalardır. Bu durum, çekingen bir mizaç, aşırı uyarılmaya hassasiyet veya sosyal kaygı ile daha çok ilişkili olabilir. Kızınızla göz teması kurmaya zorlamayın, bunun yerine oyun sırasında doğal anları yakalayın (örneğin, saklambaç oynarken). Ekran maruziyetini kesinlikle sınırlayın. Onunla yüz yüze ve kısa süreli etkileşimleri artırın. İnsanların olduğu ortamlarda sakin bir köşede kalmasına izin verin ve sosyal baskı yapmayın. Rahatsızlıkları nedeniyle oluşan kaygıyı hafifletmek için bir çocuk psikoloğu veya gelişim uzmanından destek almayı düşünebilirsiniz.
Fatma U.
Uzman Psikolog
27 Eylül 2025 06:39
@Vahide Topcu Merhabalar 🌼 göz teması kurması, ismine tepki vermesi ve komutları anlaması sosyal ve bilişsel gelişimi açısından çok güçlü sinyallerdir. İki yaşına yaklaşırken cümle kuramaması endişe verici olabilir, ancak bu yaşta sadece tek kelimelerle konuşması (mama, açıyor gibi) halen normal kabul edilebilir bir aralıktadır. Hareketli olması ve teması sevmemesi, onun mizaç olarak dokunmaya hassas (duyusal hassasiyet) veya keşfetmeye odaklanmış bir yapıda olduğunu gösteri Kızınızın dil gelişimini desteklemek için kelimeleri tekrarlamayı bırakın. Bunun yerine, onunla kısa ve basit cümlelerle konuşun ve cümle sonlarını vurgulayın ("Top attı."). Teması sevmemesine saygı gösterin; zorla kucaklamak yerine, oturarak veya yan yana oyunlar kurun. Konuşmasını sağlamak için oyunlarda modelleme yapın ve ekran süresini tamamen kaldırın. Eğer iki yaşını doldurduktan sonra hala cümle kurmuyorsa, bir dil ve konuşma terapistine danışmanız faydalı olacaktır.
S
Sifa D.
28 Eylül 2025 20:17
Merhaba @fatma uygur
25. Haftada doğan bir bebeğim var, kronolojik bir yaşında düzeltilmiş 8,5 aylık.
Herhangi bir sağlık sorunu yok gelişimi düzeltilmiş ayıyla uyumlu 🙏🏻
Ancak henüz babıldaması yok, sesler çıkarıyor ara ara ba,da,du gibi ama çok sesli bir bebek değil. Özellikle yeni gördüğü yüzlere ya da bizden daha az sıklıkla gördüğü kişilere(dayısı teyzesi gibi) yaşırı ilgili ve dikkatlerini çekmek için sesler çıkarıyor ama bizimle öyle konuşkan değil.
Göz teması var, sosyal gülmesi var, dikkat çekmek için çığlık atma ses çıkarması vs var ama babıldaması yok işte ne zamana kadar beklenmeli. Bu arada her gün kitap okuyorum,sesleri ve mimikleri abartılı kullanıyorum bazen karşılık da veriyor ama nadir sayılır.
25. Haftada doğan bir bebeğim var, kronolojik bir yaşında düzeltilmiş 8,5 aylık.
Herhangi bir sağlık sorunu yok gelişimi düzeltilmiş ayıyla uyumlu 🙏🏻
Ancak henüz babıldaması yok, sesler çıkarıyor ara ara ba,da,du gibi ama çok sesli bir bebek değil. Özellikle yeni gördüğü yüzlere ya da bizden daha az sıklıkla gördüğü kişilere(dayısı teyzesi gibi) yaşırı ilgili ve dikkatlerini çekmek için sesler çıkarıyor ama bizimle öyle konuşkan değil.
Göz teması var, sosyal gülmesi var, dikkat çekmek için çığlık atma ses çıkarması vs var ama babıldaması yok işte ne zamana kadar beklenmeli. Bu arada her gün kitap okuyorum,sesleri ve mimikleri abartılı kullanıyorum bazen karşılık da veriyor ama nadir sayılır.
Sohbete katılmak için Babysfer mobil uygulamasını kullanın.
Konulara yorum yapmak, yeni başlıklar açmak ve diğer ebeveynlerle etkileşime geçmek için mobil uygulamamızı indirin.
